بیماری دیابت ، قند خون | علائم و نشانه های دیابت و درمان قند خون

بیماری دیابت یا بیماری قند  یک اختلال سوخت و سازی “متابولیک “در بدن است. در این بیماری توانایی تولید

هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند

عملکرد طبیعی خود را انجام دهد.

 

بیماری دیابت چیست؟

 

بیماری دیابت یا بیماری قند یک اختلال سوخت و سازی متابولیک در بدن است. در این بیماری توانایی تولید

هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی‌تواند

عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. نقش اصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط سازوکارهای مختلف است.

 

انواع بیماری دیابت

 

بیماری دیابت  به دو صورت بیماران دیابتی نوع ۱ و دیابتی نوع ۲ دیده می شود.

 

بیماری دیابت نوع یک

 

دیابت نوع یک “وابسته به انسولین” معمولاً قبل از ۳۰ سالگی ظاهر می شود و علت آن فقدان یا

کمبود انسولین می باشد، اکثر این بیماران لاغر می باشند و نیاز به تزریق انسولین دارند.

 

بیماری دیابت نوع دو

 

دیابت نوع دو  “غیر وابسته به انسولین” معمولاً در بزرگسالی (سنین بالای ۴۰ سال) دیده می شود. تقریبا ۳/۲

اشخاص چاق می باشند.

 

علائم دیابت

 

علائم دیابت به میزان چگالی قند خون شما بستگی دارد. بعضی از افراد، مخصوصا افرادی که مبتلا به دیابت

نوع ۲ یا دیابتی هستند، ممکن است ابتدا علائم را تجربه نکنند. در دیابت نوع ۱، علائم به سرعت

در حال افزایش است و شدیدتر می شود.

 

برخی از علائم و نشانه های دیابت نوع ۱ و ۲ عبارتند از:

 

افزایش تشنگی

تکرر ادرار

گرسنگی شدید

کاهش وزن شدید

خستگی

تحریک پذیری

تاری دید

زخم های بستر

عفونت های مکرر، مانند عفونت های لثه یا پوست و عفونت واژن

دیابت نوع ۱ می تواند در هر سنی رشد کند، هرچند که اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر

می شود. دیابت نوع ۲، نوع شایع تر، می تواند در هر سنی رشد کند، هر چند که در

افراد بالای ۴۰ سال رایج است.

 

بیشتر ببینید: بیماری قلبی عروقی ، علائم و نشانه های بیماری قلبی ، درمان و راه های پیشگیری

 

چه وقت برای دیدن یک دکتر برویم؟

 

اگر شما مشکوک هستید یا فرزندتان ممکن است دیابت داشته باشد. اگر متوجه علائم احتمالی دیابت باشید، با پزشک

خود مشورت کنید. هرچه زودتر شرایط تشخیص داده شود، درمان زودتر شروع می شود.

اگر قبلا با دیابت تشخیص داده شده اید پس از تشخیص خود، به پیگیری پزشکی  دارید تا میزان

قند خون شما را کنترل کند.

 

کاهش وزن

خستگی

ادرار مکرر

 

فشار خون بالا 

 

اگر این علائم را داشتید نزد دکتر بروید.

 

علل

 

برای درک ابتلا به دیابت، ابتدا باید بدانید که چطور گلوکز معمولا در بدن دفع می شود.

 

چگونه انسولین کار می کند؟

 

انسولین یک هورمون است که از غدد واقع در پشت و زیر معده (پانکراس) می آید.

پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل می کند.

انسولین تزریق می شود و قند را برای ورود به سلول های شما فعال می کند.

انسولین مقدار قند موجود در خون را کاهش می دهد.

همانطور که میزان قند خون شما کاهش می یابد، ترشح انسولین از پانکراس شما نیز می شود.

 

نقش گلوکز

 

گلوکز – قند – منبع انرژی برای سلول هایی است که عضلات و دیگر بافت ها را تشکیل

می دهند.گلوکز از دو منبع اصلی غذا و کبد شما می آید.

قند به جریان خون جذب می شود، جایی که با کمک انسولین وارد سلول می شود.

هنگامی که سطح گلوکز شما کم است، مانند زمانی که شما در یک زمان غذا نداشته اید، کبد گلیکوژن

ذخیره شده را به گلوکز تجزیه می کند تا سطح قند خون خود را در حد نرمال نگه دارد.

 

علل دیابت نوع ۱

 

علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است. شناخته شده است که سیستم ایمنی بدن شما ، که معمولا باکتری

ها یا ویروس های مضر مبارزه می کند – حملات و سلول های تولید کننده انسولین خود را در

پانکراس را از بین می برد. این شما را با انسولین کم یا بدون وجود می گذارد. به جای

انتقال به سلول های شما، قند در جریان خون شما ایجاد می شود.

به نظر می رسد نوع ۱ به دلیل ترکیبی از حساسیت ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می شود، گرچه

دقیقا همان چیزی است که این عوامل هنوز مشخص نیست. اعتقاد بر این نیست که وزن در دیابت نوع

۱ یک عامل است.

 

علل بیماری دیابت نوع ۲

 

در مبتلا به بیماری دیابت ، که می تواند به دیابت نوع ۲ منجر شود ، و در دیابت

نوع ۲، سلول های شما به اثر انسولین مقاوم می شوند و پانکراس شما قادر به تولید انسولین به

اندازه کافی برای غلبه بر این مقاومت نیست. به جای حرکت به سلول های خود که در آن برای

انرژی مورد نیاز است، قند در جریان خون شما ایجاد می شود.

به همین دلیل است که این موضوع ناشناخته است، هرچند اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی

نیز در ایجاد دیابت نوع ۲ نقش دارند. داشتن اضافه وزن به شدت با پیشرفت دیابت نوع ۲ مرتبط

است، اما همه افراد مبتلا به نوع ۲ دارای اضافه وزن نیستند.

 

علل دیابت حاملگی یا دیابت بارداری

 

در طول بارداری، جفت هورمون ها را برای حاملگی خود تولید می کند. این هورمون ها سلول های شما

را به انسولین مقاوم تر می کند.

به طور معمول، پانکراس شما با تولید انسولین به اندازه کافی اضافی برای غلبه بر این مقاومت پاسخ

می دهد. اما گاهی اوقات پانکراس شما نمی تواند ادامه یابد. هنگامی که این اتفاق می افتد، گلوکز بیش

از حد به سلول های شما منتهی می شود و در خون شما زیاد می شود و منجر به

دیابت بارداری می شود.

 

عوامل خطر برای بیماری دیابت نوع ۱

 

اگر چه علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است، اما عوامل خطر این بیماری عبارتند از:

سابقه خانوادگی. اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما دارای دیابت نوع ۱ باشد خطر شما

افزایش می یابد.

فاکتورهای محیطی. شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض بیماری ویروسی ممکن است در دیابت نوع ۱ نقش داشته باشد.

حضور سلول های سیستم ایمنی بدن (آنتی بادی ها). گاهی اوقات اعضای خانواده افراد مبتلا به دیابت نوع ۱

برای وجود آنتی بادی های دیابتی آزمایش می شوند. اگر شما این آنتی بادی های خودکار دارید، احتمال ابتلا

به دیابت نوع ۱ افزایش می یابد. اما همه کسانی که این آنتی بادی های خودکار دارند دیابت

را توسعه نمی دهند.

 

عوامل خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع دو

 

محققان به طور کامل نمی فهمند که چرا بعضی افراد مبتلا به دیابت بارداری و دیابت نوع ۲

هستند .واضح است که برخی عوامل باعث افزایش خطر می شوند،

 

از جمله:

 

وزن: بافت چربی شما بیشتر است، بیشتر سلول های شما به انسولین تبدیل می شوند.

عدم فعالیت شما کمتر فعال هستید، خطر بیشتر شماست. فعالیت بدنی به شما کمک می کند تا وزن خود

را کنترل کنید، از گلوکز به عنوان انرژی استفاده می کند و سلول های شما را نسبت به انسولین

حساس تر می کند.

 

سابقه خانوادگی

 

اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما دارای دیابت نوع ۲ باشد خطر شما

افزایش می یابد.اگر چه معلوم نیست چرا مردم نژادهای خاص – از جمله سیاه پوست، اسپانیایی، سرخپوستان آمریکایی

و آسیایی آمریکایی – در معرض خطر بیشتری هستند.

سن، با افزایش سن شما خطر افزایش می یابد. این ممکن است به این دلیل است که شما تمایل

به تمرین کمتر، توده عضلانی و از دست دادن وزن خود را در سن شما. اما دیابت نوع ۲

نیز در میان کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان افزایش می یابد.

 

بیشتر بخوانید: فشار خون بالا چیست؟ | علائم و نشانه های فشار خون بالا و راه کارهای درمانی

 

دیابت بارداری

 

اگر هنگام بارداری دیابت بارداری را  دارید، احتمال ابتلا به دیابت بارداری و دیابت نوع ۲ افزایش

می یابد. اگر شما تولد یک کودک با وزن بیش از ۹ پوند (۴ کیلوگرم) داشته باشید، شما نیز

در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ هستید.

سندرم تخمدان پلی کیستیک برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک – یک بیماری شایع که با

دوره های نامنظم قاعدگی، رشد مو و چاقی همراه است، خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.

 

فشار خون بالا

 

فشار خون بالای ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه (mmHg) با افزایش خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ ارتباط دارد.

سطح کلسترول غیر طبیعی و تری گلیسرید. اگر سطح چربی لیپو پروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول “خوب” داشته

باشید، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بالاتر است. تری گلیسرید نوع دیگری از چربی موجود در خون است.

افرادی که سطح بالای تری گلیسیرید دارند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می دهند.

 

عوامل خطر برای دیابت بارداری

 

هر زن باردار می تواند دیابت بارداری را داشته باشد، اما برخی از زنان در معرض خطر بیشتری نسبت به

دیگران هستند.

عوامل خطر برای دیابت بارداری عبارتند از:

سن. زنان بالای ۲۵ ساله در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

تاریخچه خانوادگی یا شخصی. خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ – یا اگر یک عضو خانواده نزدیک، مانند یک

والد یا خواهر یا برادر، دارای دیابت نوع ۲ باشد، خطر شما افزایش می یابد. اگر در دوران بارداری

قبلی دچار دیابت بارداری بودید، اگر خطر ابتلا به یک نوزاد بسیار بزرگ را داشته باشید یا اگر زایمان

سخت داشته باشید، خطر بیشتری نیز خواهید داشت.

وزن. داشتن اضافه وزن قبل از بارداری خطر شما را افزایش می دهد.

 

عوارض دیابت

 

عوارض طولانی مدت دیابت به تدریج گسترش می یابد. هرچه دیگر شما دیابت دارید  و کمتر کنترل قند خون

خود  خطر ابتلا به عوارض بیشتر است. در نهایت، عوارض دیابت ممکن است غیر فعال یا حتی تهدید کننده

زندگی باشد.

 

عوارض احتمالی عبارتند از:

 

بیماری قلبی و عروقی ، دیابت به طور چشمگیری خطر ابتلا به انواع مشکلات قلبی عروقی، از جمله بیماری

عروق کرونر را با درد قفسه سینه (آنژینا)، حمله قلبی، سکته مغزی و باریک شریان ها (آترواسکلروز) افزایش

می دهد. اگر دچار دیابت هستید احتمال ابتلا به بیماری قلبی یا سکته مغزی دارید.

 

آسیب عصبی (نوروپاتی)

 

قند اضافی می تواند دیواره های عروق خونی کوچک (مویرگ ها) را تحریک کند که اعصاب

شما را به خصوص در پاهای خود تغذیه می کند. این می تواند باعث سوزش، بی حسی، سوزش یا

درد شود که معمولا در انگشتان دست یا انگشتان شروع می شود و به تدریج گسترش می یابد.

 

آسیب کلیه (نفروپاتی)

 

کلیه ها حاوی میلیون ها عدد خوشه خونی کوچک (گلومرولی) هستند که ضایعات را از خون شما فیلتر

می کنند. دیابت می تواند به این سیستم فیلترینگ ظریف آسیب برساند. آسیب جدی می تواند منجر به نارسایی

کلیه یا بیماری برگشت ناپذیر کلیه  شود که ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه داشته باشد.

 

آسیب چشم (رتینوپاتی)

 

دیابت می تواند به عروق خونی شبکیه (رتینوپاتی دیابتی) آسیب برساند که به طور بالقوه منجر به کوری

می شود. دیابت همچنین خطر دیگر شرایط دید چشم مانند آب مروارید و گلوکوم را افزایش می دهد.

آسیب پا آسیب عصبی در پا و یا فقر جریان خون به پاها باعث افزایش خطر عوارض مختلف

پا می شود. درمان نشده باقیمانده، برش ها و تلقیح می تواند عفونت های جدی را ایجاد کند

که اغلب به ندرت بهبود می یابند. در نهایت این عفونت ها نیاز به  قطع عضو دارد.

 

شرایط پوستی

 

 دیابت ممکن است شما را بیشتر در معرض مشکلات پوستی، از جمله عفونت های باکتری و قارچی قرار دهد.

اختلال شنوایی. مشکلات شنوایی در افراد مبتلا به دیابت شایع تر است.

بیماری آلزایمر. دیابت نوع ۲ ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد، مانند بیماری آلزایمر.

کنترل قند خون شما ضعیف تر است، خطر بیشتری به نظر می رسد. اگر چه نظریه هایی وجود دارد

که چگونه این اختلالات متصل می شوند، هنوز هیچ اثری ثابت نشده است.

 

افسردگی

 

علائم افسردگی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ معمول است. افسردگی می تواند بر مدیریت

دیابت تأثیر بگذارد.

 

عوارض دیابت حاملگی

 

اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری نوزادان سالم را را به دنیا می آورند. با این حال، سطح

قند خون بدون کنترل یا کنترل نشده می تواند برای شما و نوزاد شما مشکلات ایجاد کند.

عوارض در کودک شما ممکن است به علت دیابت حاملگی رخ دهد،

از جمله:

رشد بیش از حد گلوکز اضافی می تواند از جفت عبور کند، که باعث ایجاد لوزالمعده کودک شما

می شود تا انسولین بیشتری تولید کند. این باعث می شود که کودک شما بیش از حد بزرگ شود

(ماکروزومی).

 

قند خون پایین

 

گاهی اوقات نوزادان مادران مبتلا به دیابت بارداری کمبود قند خون (هیپوگلیسمی) را به زودی پس از تولد

ایجاد می شود، زیرا تولید انسولین خودشان بالا است. تغذیه سریع و گاهی اوقات راه حل گلوکز داخل

وریدی می تواند سطح قند خون کودک را به حالت طبیعی بازگرداند.

نوزادان مادران مبتلا به دیابت بارداری در معرض خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ قرار دارند.

مرگ ، دیابت بارداری بدون درمان ممکن است به مرگ کودک یا قبل یا بعد از تولد منجر شود.

در نتیجه دیابت حاملگی،

عوارض مادر نیز می تواند شامل موارد زیر باشد:

پره اکلامپسی این وضعیت با فشار خون بالا، پروتئین بیش از حد در ادرار و تورم در پاها

مشخص می شود.پره اکلامپسی می تواند به عواقب جدی و حتی تهدید کننده زندگی برای مادر و

نوزاد منجر شود.

 

دیابت بارداری

 

هنگامی که دیابت بارداری در یک حاملگی داشته اید، بیشتر احتمال دارد که آن را با حاملگی بعدی دوباره

داشته باشید. شما همچنین بیشتر به دیابت مبتلا هستید – معمولا دیابت نوع ۲ – به همان اندازه که شما سالخورده اید.

 

پیشگیری از دیابت نوع ۱

 

بیماری دیابت نوع ۱ را نمی توان پیشگیری کرد. با این حال، انتخاب یک شیوه زندگی سالم که به

درمان دیابت کمک می کند، دیابت نوع ۲ و دیابت حاملگی نیز می تواند به جلوگیری از آن کمک کند:

خوردن غذاهای سالم غذاهای کم چربی و کالری را انتخاب کنید و فیبر بیشتری داشته باشید. تمرکز

بر میوه ها، سبزیجات و دانه های کامل. تلاش برای تنوع برای جلوگیری از خستگی.

فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشید هدف ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط ​​در روز است. یک پیاده روی

روزانه را سریع ببرید. دوچرخه سواری کنید دوران شنا کردن اگر نمی توانید در یک تمرین بلند تمرکز کنید،

آن را به جلسات کوچکتر گسترش دهید در طول روز.

از دست دادن وزن اضافی اگر  اضافه وزن دارید، حتی اگر شما وزن ۲۰۰ پوند (۹۰٫۷ کیلوگرم) را از

دست بدهید، حتی ۷ درصد وزن بدن خود را از دست می دهید – به عنوان مثال، ۱۴ پوند

(۶٫۴ کیلوگرم) – می تواند خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.

سعی نکنید در دوران بارداری وزن کم کنید، با این حال. با پزشک خود در مورد چگونگی افزایش وزن

در طول بارداری به پزشک خود صحبت کنید.

برای حفظ وزن خود را در محدوده سالم، تمرکز بر تغییرات دائمی به عادات غذایی و ورزش خود را

خود را با یاد آوردن مزایای از دست دادن وزن، مانند قلب سالمتر، انرژی بیشتر و اعتماد

به نفس بالا ببرید.

گاهی اوقات دارو نیز گزینه ای است. داروهای خوراکی دیابت مانند متفورمین

(Glucophage، Glumetza و ….) ممکن است

خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند اما انتخاب شیوه زندگی سالم ضروری است.

قند خون خود را حداقل یک بار در سال بررسی کنید تا مطمئن شوید که به دیابت نوع ۲

دچار نشده اید.

 

کنترل بیماری دیابت نوع ۲

 

۱- برای جلوگیری از تغییرات قند خون، ترتیب مصرف مواد غذائی بصورت وعده اصلی و میان وعده‌ها رعایت شود؛

بیماران قندی به جای سه بار غذا خوردن معمولی، همان مقدار غذا را در شش بار میل نمایند. یعنی

انسولین کم برای سوزانیدن قند کمی که در مقدار غذای کم خورده شده وجود دارد، کافی باشد.

۲- اگر قند خون بیمار کنترل نشده باشد قندهای ساده از رژیم غذایی شخص به کلی حذف گردد.

 

۳- میزان فیبر دریافتی در آنان حدود ۳۰ تا ۴۰ گرم و بیشتر از نوع فیبر محلول باشد،

 

از این جهت مصرف حبوبات (مانند انواع لوبیا‌ و عدس)، سبزیجات (بخصوص پیاز، سیر، نخود فرنگی،

کلم بروکلی، کرفس) و میوه‌جات کم شیرین (مانند کیوی، آلبالو، توت فرنگی) توصیه می‌شود که میوه‌جات و سبزیجات

علاوه برداشتن فیبر حاوی مقدار زیادی عوامل آنتی اکسیدانی مانند ویتامین E ، ویتامین C ، بتاکاروتن

(پیش ساز ویتامین A) و عناصر مغذی گوناگون هستند که مصرف آنها برای بیماران قندی ضرورت دارد.

۴- بین ۵۰ تا ۶۰ درصد کل کالری روزانه از کربوهیدرات ها باشد که بهترین نوع کربوهیدرات ها، غذاهای نشاسته‌ای

پرفیبر است (قند موجود در غذاهای خورده شده با فیبر زیاد خیلی به کندی جذب روده‌ها می‌شود) که در

نان‌های سبوس‌دار (مانند جو، سنگک) و غلات کامل یافت می‌شود.

۵- بیمارانی که در کنار رژیم غذایی قرص نیز مصرف می‌کنند برای جلوگیری از پایین افتادن قند خون،

قبل از خواب یک میان وعده (مثلاً ۱ عدد میوه) مصرف نمایند.

 

۶- تا حد امکان از گوشت سفید مثل ماهی بجای گوشت قرمز استفاده نمایند.

 

۷- مقدار دریافت نمک را در سطح پائین نگه دارند.

۸- مصرف چربی‌های غذائی باید بصورت کنترل شده و به مقدار کم باشد تا کمتر دچار بیماری‌های

قلبی عروقی شوند.

۹- در کل روز‌های هفته همراه با رژیم غذایی مناسب، بعد از صرف غذا ورزش متوسط یا سبک

انجام شود. بطور کلی ۳۰ دقیقه پیاده روی با سرعت متوسط بعد از صرف غذا قند خون را

تنظیم می‌کند.

۱۰- استرس، اضطراب و فشار روحی را در خود کاهش دهند، کمی آرامش فکری و استراحت داشته باشند.

 

 

بیشتر ببینید: استرس چیست؟ |علائم و نشانه های استرس و تکنیک های مدیریت استرس

 

لینک کوتاه مطلب: https://piknet.ir/?p=407

منبع