پروپرانولول | قرص پروپرانولول | نحوه مصرف و عوارض جانبی

پروپرانولول ، قرص پروپرانولول ” propranolol” با نام‌های تجاری ایندرال و پرانول ، دارویی از دسته بتابلاکرهای

غیرانتخابی است که عمدتاً برای درمان فشارخون و نامنظمی تپش قلب مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

پروپرانولول چیست؟

 

قرص پروپرانولول ” propranolol” با نام‌های تجاری ایندرال و پرانول ، دارویی از دسته بتابلاکرهای غیرانتخابی

است که عمدتاً برای درمان فشارخون و نامنظمی تپش قلب مورد استفاده قرار می‌گیرند. پروپرانول برای بیماری‌های

گوناگون دیگری چون تسکین درد قلبی، پیشگیری از سردردهای میگرنی، درمان بی‌نظمی تپش و گلوکوم تجویز

می‌شود.این دارو همچنین برای جلوگیری از حمله قلبی در افرادی که یک بار دچار حمله قلبی شده‌اند،

کاربرد دارد. با مسدود کردن این تکانه‌ها، به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بتپد و در نتیجه

بار کاری قلب کاهش می‌یابد.

 

موارد مصرف پروپرانولول

 

پروپرانولول در درمان آنژین صدری مزمن، پیشگیری و درمان آریتمی قلبی، کنترل قلبی، کنترل

زیادی فشار خون، درمان کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک و پیشگیری از انفارکتوس مجدد میوکارد، در درمان

کمکی فئوکروموسیتوم و پیشگیری از سردردهای عروقی مصرف می‌شود.

 

نحوه مصرف پروپرانولول

 

مقدار مصرف مناسب دارو را پزشک با توجه به سن و شرایط شما تعیین می نماید. لذا از

مصرف خود سرانه دارو یا مصرف بیش از حد تجویز شده، خودداری نمایید.

‎قرص پروپرانولول ممکن است ۲،۳ و یا ۴ نوبت در روز برای شما تجویز شود. اما نوع

کپسول دارو طولانی اثر تر می باشد و معمولا یک مرتبه در روز تجویز می شود.

‎کپسول را بطور کامل همراه با یک لیوان آب ببلعید و از جویدن یا بازکردن آن خودداری نمایید.

‎قرص و کپسول های پروپرانولول با دوز های متفاوتی تولید می شود معمولا قرص های ۱۰،۲۰،۴۰ میلی

گرمی رایج می باشند لذا در صورتی که از این دارو به مدت طولانی استفاده می نمایید

هر بار که دارو را جدید خریداری می کنید مقدار دارویی را بر روی بسته ی دارو

چک نمایید.

سعی کنید دارو را در زمان مشخصی از شبانه روز و به صورت منظم مصرف نمایید تا از

فراموش کردن نوبت دارو جلوگیری شود و اثرات مطلوب دارو بهتر حاصل شود.

‎در صورت فراموش کردن یک نوبت دارو، بلافاصله پس از یادآوری مصرف نمایید مگر اینکه به دوز بعدی

نزدیک باشد در این صورت دوز بعدی را در زمان خودش مصرف نمایید و نوبت فراموش شده را

رها کنید و از دو برابر کردن مقدار مصرف در یک نوبت بپرهیزید.

 

عوارض جانبی پروپرانولول

 

برادی کاردی، نارسایی قلب، اسپاسم برونش، انقباض عروق محیطی، اختلالات گوارشی، خستگی اشکال در به خواب

رفتن، بثورات جلدی، اشکال درتنفس یا خس خس کردن، سردی دست‌ها و پاها، اغتشاش شعور به خصوص در

سالمندان، توهم، افسردگی روانی، ورم مچ و ساق پا، ضربان آهسته و غیر عادی قلب، یبوست، اضطراب

یا نگرانی، کاهش توانایی جنسی، اسهال، خواب‌آلودگی خفیف، سردرد، بی‌حسی یا گزگز کردن انگشتان دست

و پا و خستگی یا ضعف غیر عادی با مصرف این دارو گزارش شده است.

 

تداخلات دارویی پروپرانولول

 

مقدار مصرف انسولین و داروهای خوراکی پایین‌ آورنده قند خون، هنگام مصرف همزمان با این دارو باید تنظیم

گردد تا از کاهش بیش از حد قند خون جلوگیری شود. در صورت مصرف همزمان داروهای مسدودکننده

گیرنده بتا-آدرنرژیک با داروهای مسدودکننده کانال‌های کلسیمی یا کلونیدین، اثرات کاهش فشار خون ممکن

است تشدید شود. مصرف همزمان داروهای مهارکننده و مونوآمین اکسیداز با این دارو(مانند

فورازولیدون و پروکاربازین) به علت امکان افزایش شدید فشار خون، توصیه نمی‌شود.

در صورت مصرف همزمان این دارو با آمین‌های مقلد سمپاتیک که دارای فعالیت بتا-آدرنرژیک هستند، ممکن است

اثرات هر دو دسته دارو کاهش یابند.

گزانتین‌ها در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است موجب مهار اثرات درمانی هر دو دسته دارو

شوند. همچنین، کلیرانس تئوفیلین افزایش می‌یابد.

 

هشدار ها پروپرانولول

 

۱- مصرف این دارو درموارد زیر باید با احتیاط فراوان صورت گیرد:

سابقه آلرژی، آسم نایژه‌ای، آمفیزیم یا برونشیت غیر آلرژیک، نارسیایی احتقانی قلب، دیابت، پرکاری تیروئید،

افسردگی روانی یا سابقه ابتلاء به آن.

۲- مقدار مصرف این دارو در سالمندان باید بر اساس پاسخ بیمار تعیین شود. زیرا از یک طرف

به علت کاهش حساسیت این بیماران به اثر دارو ممکن است افزایش مقدار مصرف لازم باشد و

از طرف دیگر به علت کاهش توانایی متابولیسم و دفع دارو، کاهش مقدار مصرف ممکن است ضرورت یابد.

۳- در بیماران مبتلا به عیب کار کبد، مقادیر مصرف پروپرانولول باید کاهش یابد.

۴- در صورت بروز افسردگی ناشی از این دارو، مصرف آن باید قطع شود.

۵- اگر بعد از یک دوره درمان طولانی با این دارو قطع مصرف آن ضرورت پیدا کند، باید

مصرف این دارو به تدریج و حداقل طی سه روز تا دو هفته قطع شود. در طول این

مدت، بیمار باید از فعالیت‌های شدید بدنی پرهیز کند تا خطر بروز انفارکتوس میوکارد یا آریتمی به

حداقل برسد. اگر پس از قطع مصرف دارو، علایم قطع مصرف بروز کرد، باید مصرف دارو را به

طور موقت مجدداً شروع نمود ولی به دنبال بهبود بیمار، آن را با احتیاط قطع کرد.

۶- در طول مصرف این دارو، پیگیری عملکرد قلب، تعیین نبض، اندازه‌گیری فشار خون و ثبت نوار

قلبی و اندازه‌گیری ضربان قلب ضروری است.

 

همچنین ببینید: فلوکستین چیست و چه عوارضی دارد؟ | نحوه مصرف قرص فلوکستین

 

‎عوارض جانبی پروپرانولول

 

احساس خستگی و خواب آلودگی از علائم رایج در زمان مصرف این دارو می باشد لذا در صورت

وقوع این علائم از رانندگی و کار با وسایلی که نیاز احتیاط دارد تا زمانی که اثر دارو

برطرف نشده، خودداری نمایید.

‎احساس سرما و یخ کردن دست یا پاها، تنگی نفس، اختلال در خواب و کاهش ضربان قلب ممکن

است با مصرف این دارو رخ دهد در صورت بروز این علائم به پزشک خود مراجعه نمایید.

در تعداد کمی از مصرف کنندگان این دارو کاهش میل جنسی، اختلال در خلق و خو، سر درد

و سوء هاضمه دیده شده است در صورتی که این علائم را داشتید حتما با پزشک خود

صحبت نمایید.

از آنجا که پروپرانولول علاوه بر اثر بر روی گیرنده های بتا در سلول های قلبی و عروقی،

به گیرنده های مشابه در سایر نواحی بدن از جمله عروق ریه نیز می توانند متصل شود،

می تواند عوارض جانبی در سایر نقاط بدن نیز ایجاد نمایند. لذا در صورتی که مشکل تنفسی دارید

و یا از دارو های ضد آسم استفاده می نمایید احتمالا مصرف این دارو برای شما مناسب نباشد

و علائم ریوی شما را تشدید نماید.

 

تداخل پروپرانولول  با داروهای دیگر

 

قرص خوراکی پروپرانولول می تواند با سایر داروها، ویتامین ها، و یا گیاهانی که ممکن است

مصرف کنید، تداخل داشته باشد. تعامل زمانی اتفاق می افتد که ماده یک راهکار را برای یک

داروی کار می کند. این می تواند مضر باشد یا از مصرف دارو جلوگیری کند.

برای کمک به جلوگیری از تداخلات، پزشک باید تمام داروهایی که مصرف می کنید مدیریت کند. اطمینان

حاصل کنید که در مورد تمام داروها، ویتامین ها، و یا گیاهان که مصرف می کنید به پزشک

خود اطلاع دهید.

برای پیدا کردن این که چگونه این دارو ممکن است با چیز دیگری که در حال مصرف است

تداخل داشته باشد، با پزشک یا داروساز صحبت کنید.

 

نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث ایجاد تعامل با پروپرانولول شوند، در زیر آورده شده است.

 

داروهای آریتمی

 

مصرف پروپرانولول با سایر داروهایی که مشکلات ریتم قلب را دارند، ممکن است عوارض جانبی بیشتری

به همراه داشته باشد. این شامل ضربان قلب پایین، فشار خون پایین یا انسداد قلبی است. در صورت

تجویز این داروها، پزشک باید با احتیاط تجویز کند.

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

 

آمیودارون ، برتیلیوم ، کینیدین ، دیسپیرامید ، پروپوفنون ، پروکین آمید ، دیگوکسین

 

 

داروهای فشارخون

 

اگر شما از کلونیدین به پروپرانولول تعویض می کنید، پزشک شما باید به آرامی دوز کلونیدین خود

را کاهش دهد و به آرامی دوز مصرف پروپرانولول را چندین روز افزایش دهد. این کار برای جلوگیری

از عوارض جانبی مانند فشار خون پایین انجام می شود.

 

از پروپرانولول با یک مسدود کننده بتا دیگر استفاده نکنید . این می تواند ضربان قلب شما

را بیش از حد کاهش دهد. نمونه هایی از مسدود کننده های بتا عبارتند از:

 

acebutolol

آتنولول

بیسپرولول

کاروتولول

اسمولول

متپرولول

نادولول

نبووولول

sotalol

اگر داروی مهار کننده آنژیوتانسین تبدیل کننده (ACE) با پروپرانولول تجویز شود، پزشک باید با احتیاط

تجویز کند . مصرف این داروها با هم می تواند فشار خون پایین تر از حد طبیعی باشد.

نمونه هایی از مهار کننده های ACE عبارتند از:

 

لیزینوپریل

انالاپریل

پزشک شما باید با احتیاط هنگام استفاده از پروپرانولول، داروهای کانال کلسیم را تجویز کند . استفاده

از این داروها با هم می تواند باعث ضربان قلب شدید، نارسایی قلبی و انسداد قلبی شود.

نمونه هایی از مسدود کننده های کانال کلسیم عبارتند از:

 

diltiazem

در صورت تجویز پروپرانولول از داروهای مسدود کننده آلفا، پزشک باید با احتیاط تجویز کند . استفاده از

این داروها با هم می تواند فشار خون پایین تر از حد طبیعی، کم خونی و

یا فشار خون پایین را پس از ایستادن سریع می کند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

پرازوسین

ترازوسین

دوکسازوزین

بی حسی موضعی (داروهایی که حساسیت را متوقف می کنند)

 

در صورت مصرف این داروها با پروپرانولول، احتیاط کنید. پروپرانولول ممکن است بر میزان چگونگی

مصرف این داروها از بدن شما تاثیر بگذارد، که می تواند مضر باشد. نمونه هایی از این داروها

 

عبارتند از:

 

لیدوکائین

بوپیواکائین

مپیوایکایین

 

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)

 

این داروها ممکن است اثرات کاهش فشار خون پروپرانولول را کاهش دهد. اگر این داروها را با هم

مصرف کنید، پزشک باید فشار خون  را کنترل کند. ممکن است لازم باشد دوز پروپرانولول خود را

تغییر دهید.نمونه هایی از NSAID ها عبارتند از:

 

دیکلوفناک

etodolac

fenoprofen

ایبوپروفن

اندومتاسین

کتوپروفن

کترولاک

ملوکسیکم

نابوموتون

ناپروکسن

اکسپروزین

piroxicam

 

همچنین ببینید: بیماری قلبی عروقی | علائم و نشانه های بیماری قلبی 

 

رقیق کننده خون

 

پروپرانولول هنگامی که با وارفارین مصرف می شود می تواند مقدار وارفارین را در بدن شما افزایش دهد.

این ممکن است باعث افزایش طول مدت خونریزی شود. اگر این داروها را با هم مصرف کنید ممکن

است لازم باشد دوز داروهایتان را تغییر دهید.

 

دارو برای درمان زخم معده

 

مصرف سایمتیدین با پروپرانولول می تواند سطح پروپرانولول را در خون شما افزایش دهد. این می تواند

عوارض جانبی بیشتری را ایجاد کند.

 

آنتی اسیدها با هیدروکسید آلومینیوم

 

مصرف این داروها با پروپرانولول ممکن است پروپرانولول کمتر موثر باشد. پزشک شما باید به شما نظارت داشته

باشد و ممکن است نیاز به تغییر دوز مصرف پروپرانولول داشته باشید

 

هشدار در رابطه با الکل

 

الکل می تواند سطح پروپرانولول را در بدن  افزایش دهد. این می تواند عوارض جانبی بیشتری را

ایجاد کند. در هنگام مصرف این دارو نباید الکل مصرف کرد.

 

اشکال دارویی

 

پروپرانولول  موجود در بازار ایران در دوزهای ۱۰، ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرم موجود است.

 

همچنین ببینید: بیماری دیابت ، قند خون | علائم و نشانه های دیابت و درمان قند خون

 

گردآوری در بخش سلامت مجله اینترنتی پیک نت

لینک کوتاه مطلب: https://piknet.ir/?p=490

برگرفته از: ویکی پدیا ، دارویاب