قرص پروپرانولول برای چیست + نحوه مصرف و عوارض جانبی پروپرانولول
پروپرانولول متعلق به گروهی از داروها به نام مسدود کننده های بتا است. این قرص برای درمان فشار خون بالا، مشکلات قلبی، کمک به اضطراب و پیشگیری از میگرن مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه میتوانید با نحوه مصرف و عوارض جانبی این دارو بیشتر آشنا شوید.
قرص پروپرانولول برای چیست؟
پروپرانولول برای درمان فشار خون بالا، ریتم های نامنظم قلب، فئوکروموسیتوم (تومور در غده کوچک نزدیک کلیه ها)، انواع خاصی از لرزش و تنگی زیر آئورت هیپرتروفیک (بیماری عضله قلب) استفاده می شود. همچنین برای جلوگیری از آنژین (درد قفسه سینه)، سردردهای میگرنی و بهبود بقای پس از حمله قلبی استفاده می شود.
قرص پروپرانولول برای چیست + نحوه مصرف و عوارض جانبی پروپرانولول
پروپرانولول (propranolol) به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود.
فشار خون بالا بر حجم کار قلب و عروق می افزاید. اگر برای مدت طولانی ادامه یابد، قلب و عروق ممکن است به درستی کار نکنند. این می تواند به رگ های خونی مغز، قلب و کلیه ها آسیب برساند و منجر به سکته مغزی، نارسایی قلبی یا نارسایی کلیه شود. کاهش فشار خون ممکن است خطر سکته مغزی و حملات قلبی را کاهش دهد.
پروپرانولول همچنین برای درمان درد شدید قفسه سینه (آنژین)، سردردهای میگرنی، یا تنگی هیپرتروفیک زیر آئورت (ضخیم شدن ماهیچه قلب) استفاده می شود.
این دارو همچنین ممکن است برای درمان ضربان قلب نامنظم، لرزش یا فئوکروموسیتوم (تومور غده فوق کلیوی) استفاده شود. همچنین ممکن است برای کاهش خطر مرگ در بیماران مبتلا به حملات قلبی استفاده شود.
این دارو یک بتا بلوکر است. با تأثیر بر پاسخ به تکانه های عصبی در قسمت های خاصی از بدن، مانند قلب، کار می کند. در نتیجه ضربان قلب کندتر شده و فشار خون کاهش می یابد. هنگامی که فشار خون کاهش می یابد، مقدار خون و اکسیژن به قلب افزایش می یابد.
قبل از استفاده
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که پزشکتان خواهد گرفت. برای مصرف پروپرانولول موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
- در صورتی که به پروپرانولول، هر داروی دیگر یا هر ماده تشکیل دهنده محصولات پروپرانولول حساسیت دارید، به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید.
- به پزشک و داروساز خود بگویید که چه داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی مصرف می کنید یا قصد دارید مصرف کنید.
- اگر آسم یا سایر بیماری های ریوی داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید. بیماری قلبی، کبدی یا کلیوی؛ دیابت؛ آلرژی شدید؛ یا مشکلات تیروئید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حین مصرف پروپرانولول باردار شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر جراحی می کنید، از جمله جراحی دندان، به پزشک یا دندانپزشک بگویید که پروپرانولول مصرف می کنید.
- اگر از محصولات تنباکو استفاده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. کشیدن سیگار ممکن است اثربخشی این دارو را کاهش دهد.
نحوه و زمان مصرف پروپرانولول
قرص پروپرانولول در دوزهای ۱۰، ۲۰، ۴۰، ۶۰ و ۸۰ میلی‌گرم موجود است.
دوزهای معمول برای بزرگسالان عبارتند از:
- فشار خون بالا – دوز شروع معمولاً 80 میلی گرم است که دو بار در روز مصرف می شود. اگر این دوز به اندازه کافی برای کاهش فشار خون شما کار نمی کند، پزشک ممکن است آن را تا حداکثر 160 میلی گرم دو بار در روز افزایش دهد.
- میگرن یا آنژین (درد قفسه سینه) – 40 میلی گرم، 2 یا 3 بار در روز مصرف شود. این می تواند به 120 تا 240 میلی گرم در روز افزایش یابد.
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی) – 10 تا 40 میلی گرم، 3 یا 4 بار در روز مصرف شود.
- اضطراب – 40 میلی گرم یک بار در روز مصرف می شود که می تواند به 40 میلی گرم 3 بار در روز افزایش یابد.
- هورمون تیروئید بیش از حد (تیروتوکسیکوز) – 10 تا 40 میلی گرم، 3 یا 4 بار در روز مصرف شود.
دوزها معمولاً برای افراد بالای 65 سال یا افرادی که مشکل کلیوی یا کبدی دارند کمتر است.
اگر کودک شما به پروپرانولول نیاز دارد، پزشک معمولا از وزن کودک شما برای تعیین دوز مناسب استفاده می کند.
نحوه مصرف دارو
پروپرانولول معمولا معده شما را ناراحت نمی کند، بنابراین می توانید آن را با یا بدون غذا مصرف کنید. بهتر است هر روز همین کار را انجام دهید.
قرص ها را به طور کامل با یک نوشیدنی آب ببلعید. اگر بلعیدن قرص ها برایتان دشوار است، برخی از برندها یک خط امتیاز دارند که به شما کمک می کند قرص را به نصف برسانید.
اگر پروپرانولول را به صورت مایع مصرف می کنید، همراه با یک سرنگ یا قاشق پلاستیکی برای اندازه گیری دوز مناسب به شما کمک می کند. اگر ندارید، از داروساز خود بخواهید که یکی از آنها را بدهد. از قاشق چای خوری آشپزخانه استفاده نکنید زیرا مقدار مناسب دارو را اندازه گیری نمی کند.
اگر مصرف یک دوز پروپرانولول را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. در این مورد، فقط دوز فراموش شده را کنار بگذارید و نوبت بعدی را در زمان معمول مصرف کنید.
هرگز 2 دوز را همزمان مصرف نکنید. هرگز یک دوز اضافی برای جبران یک دوز فراموش شده مصرف نکنید.
اگر بیش از حد مصرف کنید
مصرف بیش از حد پروپرانولول می تواند ضربان قلب شما را کاهش داده و تنفس را دشوار کند. همچنین می تواند باعث سرگیجه و لرزش شود.
مقدار پروپرانولول که می تواند منجر به مصرف بیش از حد شود از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
عوارض جانبی قرص پروپرانولول
مانند همه داروها، پروپرانولول می تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند، اما بسیاری از افراد عوارض جانبی ندارند یا فقط عوارض جزئی دارند.
عوارض جانبی اغلب با عادت کردن بدن به دارو بهبود می یابند.
این عوارض جانبی شایع در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهد. آنها معمولاً خفیف و کوتاه مدت هستند.
اگر عوارض جانبی شما را آزار می دهد یا بیش از چند روز طول کشید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید:
- سردرد
- سرگیجه
- خستگی
- بی حالی
- ضعف
- گیجی
- خواب آلودگی
- اختلال در خواب
- اختلال در خلق و خو
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- کاهش ضربان قلب
- افت فشارخون وضعیتی
- تنگی نفس
- احساس سرما و یخ کردن دست یا پاها
- تاری دید
- درد یا از دست دادن حس اندام‌ها
- تغییر رنگ پوست یا راش پوستی
- سوء هاضمه
- کاهش میل جنسی
تداخلات دارویی
اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، در موارد دیگر ممکن است دو داروی مختلف با هم استفاده شوند، حتی اگر ممکن است تداخلی رخ دهد. در این موارد، پزشک شما ممکن است بخواهد دوز را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری لازم باشد. هنگامی که از این دارو استفاده می کنید، بسیار مهم است که پزشک شما بداند که آیا شما از داروهای ذکر شده در زیر استفاده می کنید یا خیر.
اگر مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید:
- داروهای دیگر برای فشار خون بالا گاهی اوقات ترکیب با پروپرانولول می تواند فشار خون شما را بیش از حد کاهش دهد. این ممکن است باعث سرگیجه یا ضعف در شما شود.
- داروهای دیگر برای ضربان قلب نامنظم مانند آمیودارون یا فلکائینید
- داروهای دیگری که می توانند فشار خون شما را کاهش دهند. اینها شامل برخی از داروهای ضد افسردگی ، نیترات ها (برای درد قفسه سینه)، باکلوفن (یک شل کننده عضلانی)، داروهایی برای بزرگ شدن غده پروستات مانند تامسولوسین، یا داروهای بیماری پارکینسون مانند لوودوپا هستند.
- داروهای آسم یا بیماری انسداد مزمن ریه (COPD).
- داروهای دیابت، به ویژه انسولین – پروپرانولول ممکن است تشخیص علائم هشدار دهنده قند خون پایین را دشوارتر کند. اگر سطح قند خون پایینی دارید بدون اینکه علائم هشدار دهنده معمولی را مشاهده کنید، با پزشک خود صحبت کنید. قند خون خود را بعد از ورزش چک کنید و توصیه های معمول در مورد بررسی آن را قبل از رانندگی، دوچرخه سواری یا کار با ماشین آلات دنبال کنید.
- داروهایی برای درمان احتقان بینی یا سینوس یا سایر داروهای سرماخوردگی (از جمله داروهایی که می توانید از داروخانه خریداری کنید)
- داروهای آلرژی مانند افدرین، نورآدرنالین یا آدرنالین
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، دیکلوفناک یا ناپروکسن. این داروها ممکن است فشار خون شما را افزایش دهند، بنابراین بهتر است آنها را به حداقل برسانید.
مصرف قرص پروپرانولول در دوران بارداری و شیردهی
دوران بارداری:
پروپرانولول نباید در دوران بارداری استفاده شود مگر اینکه توسط پزشک ضروری تشخیص داده شود. مضر بودن آن در دوران بارداری مشخص نیست، اما اطلاعات کافی برای تایید این موضوع وجود ندارد.
دوران شیردهی:
پروپرانولول به مقدار کم وارد شیر مادر می شود. برای مادرانی که شیر می دهند توصیه نمی شود زیرا به طور بالقوه می تواند باعث کند شدن ضربان قلب کودک یا کاهش قند خون او شود.
قبل از شروع درمان با پروپرانولول، در صورت شیردهی یا تمایل به شیردهی با پزشک خود صحبت کنید.
