نحوه نگهداری فنچ + انواع نژادهای فنچ

فنچ ها پرندگان کوچک و زیبا هستند که به عنوان حیوانات خانگی محبوب هستند. آنها نگهداری آسانی دارند و می توانند برای سال ها همراه خوبی برای صاحبان خود باشند. اگر قصد دارید یک فنچ به خانه خود بیاورید، باید قبل از انجام این کار اطلاعات کافی در مورد نگهداری از آنها کسب کنید.

فنچ پرنده ای از جنس سهره می باشد که برخی از گونه های آن نظیر فنچ راه راه بومی استرالیا می باشد و برخی گونه های دیگر در مناطق وسیعی از اروپا پراکنده اند. همچنین گونه های دیگری از این پرنده را می­توان در اندونزی و تیمور شرقی به صورت بومی و در آمریکا، پرتغال و پورتوریکو بصورت رها سازی شده یافت. این پرنده در دشت های باز با درخت و درختچه های پراکنده زیست می کنند.

نحوه نگهداری فنچ

فنچ ها پرندگان کوچک و دوست داشتنی هستند که به دلیل جثه کوچک و صدای آواز دلنشینشان، یکی از محبوب ترین پرندگان خانگی هستند. نگهداری از فنچ ها کار چندان سختی نیست و با رعایت نکات ساده ای می توان آنها را به خوبی پرورش داد.

انواع نژادهای فنچ

قبل ار اینکه به نحوه نگهداری فنچ بپردازیم، با انواع نژادهای آن آشنا شویم.

فنچ ها پرندگانی کوچک و دوست داشتنی هستند که بیش از 100 گونه مختلف از آنها در سراسر جهان وجود دارد. برخی از محبوب ترین نژادهای فنچ عبارتند از:

• فنچ زبرا: یکی از محبوب ترین نژادهای فنچ است که به دلیل طرح راه راه بدنش به این نام معروف شده است. فنچ زبرا پرنده ای اجتماعی است و نگهداری از آن کار چندان سختی نیست.
• فنچ نرگسی: یکی دیگر از نژادهای محبوب فنچ است که به دلیل رنگ بدنش به این نام معروف شده است. فنچ نرگسی پرنده ای آرام است و نگهداری از آن کار چندان سختی نیست.
• فنچ گلدین: یکی از بزرگترین نژادهای فنچ است که به دلیل رنگ بدنش به این نام معروف شده است. فنچ گلدین پرنده ای اجتماعی است و نگهداری از آن کار چندان سختی نیست.
• فنچ سینه سرخ: یکی از نژادهای کمیاب فنچ است که به دلیل رنگ بدنش به این نام معروف شده است. فنچ سینه سرخ پرنده ای اجتماعی است و نگهداری از آن کار چندان سختی نیست.
• فنچ مرغ مینا: یکی از نژادهای بزرگ فنچ است که به دلیل شباهت ظاهری به مرغ مینا به این نام معروف شده است. فنچ مرغ مینا پرنده ای اجتماعی است و نگهداری از آن کار چندان سختی نیست.

علاوه بر این نژادها، نژادهای دیگری نیز از فنچ وجود دارد که از جمله آنها می توان به فنچ مصری، فنچ لیلانی، فنچ آفریقایی، فنچ برزیلی و فنچ تاجدار اشاره کرد.

تفاوت نژادهای فنچ

نژادهای مختلف فنچ از نظر اندازه، رنگ و رفتار با یکدیگر متفاوت هستند. برخی از نژادهای فنچ مانند فنچ زبرا و فنچ نرگسی اندازه کوچکی دارند و نگهداری از آنها کار چندان سختی نیست. برخی دیگر از نژادهای فنچ مانند فنچ گلدین و فنچ مرغ مینا اندازه بزرگی دارند و نگهداری از آنها نیاز به فضای بیشتری دارد.

علاوه بر اندازه، رنگ نیز یکی دیگر از تفاوت های اصلی بین نژادهای فنچ است. برخی از نژادهای فنچ مانند فنچ زبرا دارای رنگ های ساده ای هستند، در حالی که برخی دیگر مانند فنچ سینه سرخ دارای رنگ های روشن و چشمگیر هستند.

رفتار نیز یکی دیگر از تفاوت های اصلی بین نژادهای فنچ است. برخی از نژادهای فنچ مانند فنچ زبرا پرندگانی اجتماعی هستند و دوست دارند با انسان ها و سایر فنچ ها تعامل داشته باشند. برخی دیگر از نژادهای فنچ مانند فنچ مرغ مینا پرندگانی آرام هستند و ترجیح می دهند بیشتر وقت خود را به تنهایی بگذرانند.

انتخاب نژاد فنچ

هنگام انتخاب نژاد فنچ، باید به عوامل مختلفی مانند اندازه، رنگ و رفتار توجه کنید. اگر به دنبال یک پرنده خانگی کوچک و آرام هستید، فنچ زبرا یا فنچ نرگسی گزینه مناسبی هستند. اگر به دنبال یک پرنده خانگی بزرگ و اجتماعی هستید، فنچ گلدین یا فنچ مرغ مینا گزینه مناسبی هستند.

همچنین باید به شرایط نگهداری فنچ نیز توجه کنید. برخی از نژادهای فنچ مانند فنچ زبرا و فنچ نرگسی نیاز به فضای زیادی ندارند، در حالی که برخی دیگر مانند فنچ گلدین و فنچ مرغ مینا نیاز به فضای بیشتری دارند.

با تحقیق و بررسی کافی می توانید نژاد فنچ مناسبی را انتخاب کنید که با شرایط زندگی شما سازگار باشد.

در خرید فنچ باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

حالا که با انواع نژادهای فنچ آشنا شدیم، نوبت می رسد به نکاتی که باید در هنگام خرید فنچ به آنها توجه کنیم تا بتوانیم فنچ شادابی را تهیه کنیم.

خرید فنچ کار چندان سختی نیست، اما با رعایت نکات ساده ای می توان از خرید یک فنچ بیمار و ضعیف جلوگیری کرد. در ادامه به برخی از نکات مهم برای خرید فنچ اشاره می کنیم:

• سن فنچ: فنچ ها معمولاً در سنین 6 تا 8 هفتگی به بلوغ می رسند. بنابراین بهتر است فنچ هایی را خریداری کنید که حداقل 6 هفته سن داشته باشند.
• سلامت فنچ: فنچ سالم پرهای براق و تمیز، چشمان شفاف، تنفس منظم و اشتهای خوب دارد.
• رفتار فنچ: فنچ سالم پرنده ای فعال و سرحال است.

در هنگام خرید فنچ باید به موارد زیر توجه کنید:

• پرهای فنچ: پرهای فنچ باید براق و تمیز باشند. پرهای پف کرده یا کثیف نشانه بیماری است.
• چشم های فنچ: چشم های فنچ باید شفاف و بدون ترشحات باشند. چشم های قرمز یا ملتهب نشانه بیماری است.
• بینی و دهان فنچ: بینی و دهان فنچ باید بدون ترشحات باشند. ترشحات بینی یا دهان نشانه بیماری است.
• حرکات فنچ: فنچ سالم پرنده ای فعال و سرحال است. فنچ بیمار معمولاً کم تحرک و بی حال است.

اگر هنگام خرید فنچ متوجه هر یک از علائم ذکر شده شدید، از خرید آن فنچ خودداری کنید.

نگهداری فنچ

فنچ ها پرندگان کوچک و دوست داشتنی هستند که به دلیل جثه کوچک و صدای آواز دلنشینشان، یکی از محبوب ترین پرندگان خانگی هستند. نگهداری از فنچ ها کار چندان سختی نیست و با رعایت نکات ساده ای می توان آنها را به خوبی پرورش داد.

مکان مناسب برای قفس فنچ

فنچ ها پرندگان اجتماعی و شاداب هستند که دوست دارند در محیط های پر نور و پر حرکت باشند. بنابراین، قفس فنچ را در جایی قرار دهید که دید خوبی به خارج از خانه داشته باشد، مثل کنار پنجره یا در حیاط. البته، باید مراقب باشید که قفس فنچ را مستقیم در معرض نور خورشید یا باد سرد قرار ندهید، زیرا ممکن است باعث سوختگی یا سرماخوردگی فنچ شود. همچنین، قفس فنچ را در دور از منابع صدای بلند یا بوهای تند و نامطبوع نگه دارید، زیرا فنچ ها به این عوامل حساس هستند و ممکن است استرس زده یا بیمار شوند.

ابعاد و شکل قفس فنچ

فنچ ها پرندگان فعال و بازیگوش هستند که نیاز به فضای کافی برای پرواز و بازی دارند. برای هر جفت فنچ، حداقل ابعاد قفس باید 30 در 30 در 38 سانتیمتر باشد. البته، هر چه قفس بزرگتر باشد، بهتر است. قفس فنچ را از جنس فلز یا چوب انتخاب کنید و مطمئن شوید که سطح آن صاف و بدون ترک و شکاف باشد. لوله های قفس را با فاصله مناسب قرار دهید تا فنچ نتواند سر خود را از بین آن ها بگذارد یا گیر کند. بهتر است قفس فنچ شکل مستطیل یا مکعب باشد، زیرا فنچ ها به قفس های گرد یا مخروطی علاقه نشان نمی دهند.

تجهیزات و لوازم قفس فنچ

برای رفاه و سلامت فنچ، باید قفس آن را با تجهیزات و لوازم مناسب مجهز کنید. این تجهیزات عبارتند از:

• ظروف غذا و آب: باید دو ظرف جداگانه برای غذا و آب فنچ در قفس قرار دهید. ظروف را از جنس فلز یا سفال انتخاب کنید و مطمئن شوید که تمیز و بدون زنگ زدگی باشند. ظروف را در ارتفاع مناسب از کف قفس قرار دهید تا فنچ راحت بتواند به آن ها دسترسی داشته باشد. همچنین، ظروف را در دور از لوله های قفس یا اسباب بازی های فنچ قرار دهید تا آلوده نشوند. غذا و آب فنچ را هر روز تازه کنید و ظروف را با آب گرم و صابون شستشو دهید.
• اسباب بازی: فنچ ها پرندگان باهوش و کنجکاو هستند که نیاز به تحریک ذهنی و جسمی دارند. برای این منظور، می توانید چند اسباب بازی مناسب برای فنچ در قفس قرار دهید. این اسباب بازی می توانند شامل حلقه های چوبی یا پلاستیکی، آینه، نوک زن، زنگوله و … باشند. اسباب بازی ها را از جنس های سالم و بدون رنگ های سمی انتخاب کنید و مطمئن شوید که قطعات کوچک یا تیز ندارند. اسباب بازی ها را در فضای مناسب در قفس قرار دهید تا فنچ بتواند به راحتی به آن ها دسترسی داشته باشد و با آن ها بازی کند. همچنین، اسباب بازی ها را به صورت دوره ای عوض کنید تا فنچ خسته نشود و همیشه مشغول و سرگرم باشد.
• لانه: فنچ ها پرندگان علاقه مند به لانه سازی هستند و برای خواب و استراحت نیاز به لانه دارند. برای این منظور، می توانید یک لانه مناسب برای فنچ در قفس قرار دهید. لانه را از جنس چوب یا پلاستیک انتخاب کنید و مطمئن شوید که سوراخ ورود و خروج آن به اندازه کافی بزرگ باشد تا فنچ بتواند راحت وارد و خارج شود. لانه را در گوشه ای دور از نور و صدای خارج قفس قرار دهید تا فنچ حس امنیت بیشتری داشته باشد. لانه را با مواد نرم و گرم مثل پشم، پارچه، کاغذ خرد شده، علف خشک و … پُر کنید تا فنچ بتواند لانه خود را شخصی سازی کند. البته، باید مراقب باشید که مواد لانه سالم و بدون مواد سمی و خطرناک باشند و فنچ نتواند آن ها را بخورد یا خفه شود. لانه را هر هفته تمیز کنید و مواد آن را عوض کنید.

تغذیه و غذای فنچ

ارزن ریز با داشتن موادی همچون ویتامین A و B، فیبر، آهن، کلسیم، منیزیم، روی، فسفر، انواع پروتئین ها و … مهم ترین بخش تغذیه فنچ است. ارزن ریز به دلیل مقرون به صرفه بودن و غنی بودن به صورت روزمره مورد استفاده قرار می گیرد. در تغذیه فنچ باید از انواع مواد غذایی استفاده شود تا تمامی منابع مورد نیاز بدن آنها تامین شود. آنها برای رشد و زندگی سالم نیاز به ویتامین و پروتئین، کربوهیدراتها و انواع مواد معدنی دارند. هر کدام از این منابع نقش حیاتی در بدن فنچ ها ایفا می کنند و صرفا با استفاده از یک ماده غذایی مانند ارزن نمی توان همه این منابع غذایی را بدن پرنده رساند، به همین دلیل مطالعه ادامه این مقاله به هر پرورش دهنده فنچ توصیه می شود.

فنچ ها پرندگان گیاه خوار هستند که بیشتر از دانه های مختلف تغذیه می کنند. برای تامین نیازهای غذایی فنچ، باید به آن ها یک مخلوط مناسب از دانه های مخصوص فنچ بدهید. این دانه ها معمولا شامل گلرنگ، گل سرخ، گل آفتابگردان، گل کتان، گل آذرخش، گل سویا، گل کاناری و … هستند. می توانید این دانه ها را از فروشگاه های حیوانات خانگی تهیه کنید یا خودتان در خانه مخلوط کنید. دانه های فنچ را در ظرف غذای قفس قرار دهید و مقدار کافی برای روزانه بدهید. دانه های قدیمی و پوسیده را دور بریزید و ظرف را تمیز نگه دارید.

علاوه بر دانه ها، فنچ ها نیاز به مصرف سبزیجات و میوه های تازه دارند. این سبزیجات و میوه ها منبع خوبی از ویتامین، مواد معدنی، آب و فیبر برای فنچ هستند. برخی از سبزیجات و میوه های مناسب برای فنچ عبارتند از: کاهو، کلم، گشنیز، جعفری، نعناع، سالاد سبز، خیار، گوجه فرنگی، هویج، سیب، گلابی، انگور، پرتقال، موز و … . سبزیجات و میوه ها را خوب شستشو داده و خرد کنید و در ظروف جداگانه از ظروف دانه در قفس قرار دهید. سبزیجات و میوه ها را به صورت مکمل به فنچ بدهید و نباید بیش از 20 درصد رژیم غذایی فنچ را تشکیل دهند. سبزیجات و میوه های باقیمانده را پس از چند ساعت از قفس بردارید تا فاسد نشوند.

برخلاف بسیاری از پرندگان خانگی دیگر، فنچ ها نمک را نمی پسندند و نباید به آن ها نمک بدهید. نمک باعث اختلال در عملکرد کلیوی فنچ می شود و ممکن است باعث مرگ آن شود. بنابراین، از خوردن غذاهای نمک دار توسط فنچ جلوگیری کنید و از آب شیرین برای آشامیدن فنچ استفاده کنید. همچنین، از خوردن غذاهای چرب، شکری، تند، ترش، سرخ شده، پخته شده، گوشتی، لبنیاتی و … توسط فنچ خودداری کنید، زیرا این غذاها برای فنچ مضر هستند و ممکن است باعث اختلال در سیستم گوارشی یا عفونت های باکتریایی شوند.

برای تامین نیازهای کلسیمی فنچ، می توانید به آن ها استخوان مرغ یا ماهی، صدف خرد شده، سنگ معدن یا سنگ مرمر بدهید. این مواد را در قفس قرار دهید تا فنچ بتواند از آن ها نوک بزند و کلسیم بگیرد. کلسیم برای سلامت استخوان ها، پرها، تخم ها و نوک فنچ ضروری است.

برای تامین نیازهای ویتامین A فنچ، می توانید به آن ها گل مغربی، هلو، خربزه، کدو حلوایی یا کاروتین بدهید. ویتامین A برای سلامت چشم ها، پوست و مخاط فنچ ضروری است.

برای تامین نیازهای پروتئینی فنچ، می توانید به آن ها کرم، حشره، تخم شپش یا پودر پروتئین بدهید. پروتئین برای رشد و تعمیر بافت های فنچ ضروری است.

برای تامین نیازهای آهن فنچ، می توانید به آن ها سبزیجات سبز رنگ یا قطعات کوچک از لبه تیغه از جنس فولاد ضد زنگ بدهید. آهن برای سلامت خون و اکسیژن رسانی به بافت های فنچ ضروری است.

بهداشت و مراقبت از فنچ

فنچ ها پرندگان خودکار و مرتب هستند که خودشان از بهداشت خود مراقبت می کنند. اما شما نیز باید به بعضی از نکات رعایت کنید تا فنچ خود را سالم و تمیز نگه دارید. این نکات عبارتند از:

• حمام دادن: فنچ ها دوست دارند حمام کنند و این عمل برای سلامت پوست و پرهای آن ها خوب است. برای حمام دادن به فنچ، می توانید یک ظرف کوچک و پهن را با آب تمیز پُر کرده و در قفس قرار دهید. فنچ ها خودشان وارد ظرف شده و با آب بازی می کنند. بعضی از فنچ ها ممکن است از حمام کردن ترس داشته باشند یا علاقه نشان ندهند. در این صورت، می توانید یک اسپری آب را در حالت مه پاش قرار داده و از روی قفس به سمت فنچ بپاشید. حمام دادن را به صورت هفتگی انجام دهید و در فصول سرد، مراقب باشید که فنچ سرما نخورد.
• تراشیدن نوک و پنجه: نوک و پنجه فنچ ها به صورت مداوم رشد می کنند و باید به صورت دوره ای تراشیده شوند. اگر نوک و پنجه فنچ بیش از حد بلند شوند، ممکن است باعث مشکلاتی مثل زخم شدن، گیر کردن، خوردن نامناسب و … شوند. برای تراشیدن نوک و پنجه فنچ، می توانید از یک قیچی خاص برای پرنده استفاده کنید یا به یک دامپزشک مراجعه کنید. تراشیدن را به صورت ماهانه یا هر زمانی که لازم باشد انجام دهید و مراقب باشید که به عروق خونی نوک و پنجه آسیب نزنید.
• شستشو و تمیز کردن قفس: قفس فنچ را هر روز با یک دستمال خشک یا مرطوب پاک کنید و زباله های قفس را دور بریزید. قفس را هر هفته با آب گرم و صابون شستشو داده و خوب خشک کنید. لوله ها، اسباب بازی ها، لانه و ظروف را نیز هر هفته تمیز کنید و در صورت لزوم عوض کنید. از مواد شوینده یا ضد عفونی کننده های شیمیایی استفاده نکنید، زیرا ممکن است برای فنچ مضر باشد. از آب جوشیده یا آب مقطر برای شستشو استفاده کنید.

بیماری ها و درمان فنچ

فنچ ها پرندگان مقاوم و سالم هستند که اگر به درستی از آن ها مراقبت شود، معمولا بیمار نمی شوند. اما گاهی اوقات ممکن است فنچ ها به بعضی از بیماری های رایج پرندگان دچار شوند. برخی از علائم و نشانه های بیماری در فنچ عبارتند از:

• کاهش اشتها، وزن یا فعالیت
• تغییر رنگ، بو، شکل یا مقدار مدفوع
• تغییر رنگ، شکل یا حالت نوک یا پنجه
• تورم، زخم، خونریزی یا ترشح در بدن
• خارش، پوسته پوسته شدن، ریزش یا کج شدن پرها
• سرفه، عطسه، خلط، خونریزی یا ترشح از دهان، بینی یا چشم ها
• تنفس سخت، سریع یا نامنظم
• لاغری، کوله پشت شدن یا خم شدن سر و گردن
• رفتار عجیب، بی حالی، خواب آلودگی یا تکان خوردن

اگر فنچ خود را با هر یک از این علائم مشاهده کردید، باید سریعا به یک دامپزشک متخصص پرنده مراجعه کنید و درمان مناسب را برای آن دریافت کنید. بعضی از بیماری های فنچ قابل پیشگیری هستند و با رعایت بهداشت و تزریق واکسن می توان از آن ها جلوگیری کرد. بعضی دیگر نیز قابل درمان هستند و با مصرف دارو یا جراحی می توان آن ها را درمان کرد. اما بعضی نیز خطرناک و مهلک هستند و ممکن است باعث مرگ فنچ شوند.

سخن پایانی

نگهداری از فنچ کار چندان سختی نیست و با رعایت نکات ساده ای می توان آنها را به خوبی پرورش داد. با این حال، قبل از خرید فنچ، حتماً اطلاعات کافی در مورد نگهداری از آنها کسب کنید تا بتوانید از آنها به خوبی مراقبت کنید.

پیشنهاد: آموزش نگهداری از عروس هلندی