۱۰ آبان ۱۴۰۰؛ جشن آبانگان چه روزیست؟ + تاریخچه

ایرانیان قدیم آب را مقدس می دانستند و در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید ایزد آب های روان، جشنی به نام آبانگان در آبان روز برابر با روز ۱۰ آبان برگزار می کردند.

در ادامه با مجله پیک نت همراه باشید تا  بدانید جشن آبانگان چه روزیست؟ و از تاریخچه آن آگاه شوید.

۱۰ آبان ۱۴۰۰؛ جشن آبانگان چه روزیست؟ + تاریخچه

جشن آبانگان در تقویم سال 1400 برابر با روز دوشنبه 10 آبان می باشد.

آبانگان یکی از جشن‌های ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آب‌ های روان بوده است، برگزار می‌شده است.

زمان برگزاری این جشن در آبان روز از آبان برابر با روز دهم آبان بوده است.

 آبانگان جشنی همگانی بود که در کنار آب روان برگزار میشد و در آن، بهدینان به جشن و پایکوبی می پرداختند.

در این جشن اگر باران ببارد، مردان به آب می زنند و اگر باران نبارد، زنان! مانند سایر جشن های ایران باستان، هدف علاوه بر شادمانی، سرور، داد و دهش به فقرا، ستایش و بزرگداشت ایزد نگهبان آب ها، آبان یا آناهید و خواندن اردویسور نیایش یا آبزور بود.

تاریخچه

درباره پیدایش جشن آبانگان روایت است که در پى جنگ هاى طولانى بین ایران و توران، افراسیاب تورانى دستور داد تا کاریزها و نهرها را ویران کنند. پس از پایان جنگ پسر تهماسب که «زو» نام داشت دستور داد تا کاریزها و نهرها را لایروبى کنند و پس از لایروبى، آب در کاریزها روان گردید.

ایرانیان آمدن آب را جشن گرفتند. در روایت دیگرى آمده است که پس از هشت سال خشکسالى، در ماه آبان باران آغاز به باریدن کرد و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد.

زرتشتیان در این روز همانند سایر جشن‌ها به آدریان‌ها مى‌روند و پس از آن به کنار جوى‌ها و نهرها مى‌روند و با خواندن اوستاى آبزور (بخشى از اوستا) که توسط موبد خوانده مى‌شود، اهورا مزدا را ستایش کرده و درخواست فراوانى آب و نگهدارى آن را مى‌نمایند و پس از آن به شادى مى‌پردازند.

آیین جشن آبانگان

ایرانیان در این روز همانند سایر جشن ها به آدریان ها می روند و برای گرامیداشت مقام فرشته آب ها ناهید، به کنار جوی ها و نهرها و قنات ها رفته و دعا خوانده و اهورا مزدا را ستایش می کنند و از او درخواست فراوانی آب و نگهداری آن را دارند.

سپس شادمانی می کنند و جشن می گیرند.

در جشن های ایران باستان همیشه شادی و تفریح، با ستایش اهورا مزدا و آفرین و نیایش همراه بود.

اگر در این روز باران ببارد، آبانگان به مردان تعلق گرفته و مردان در آب تن و جانشان را می شویند اما در صورت نباریدن باران و، آبانگان زنان است و زنان درون آب می روند.

در جشن های ایران باستان شرکت کنندگان سرودهایی از اوستا و دعای آفرینامه می خواندند و سپس جشن را آغاز می کردند. این جشن ها متاسفانه امروزه کمرنگ شده و یا از یاد رفته اند.

در هر یک از این جشن ها اندیشه بلند و طبع ظریف ایرانی مشاهده می شد.

ایرانیان در این جشن و سایر جشن های ماهانه به ستایش پروردگار، سرور و شادمانی، بخشش به بینوایان و زیردستان می پرداختند.

معبد آناهیتا

به نظر می‌رسد كه آناهید خدای محبوبی بوده و همیشه علاقه و احترام عمیق پیروان بسیاری را به خود جلب كرده است.

تندیس‌های باروری را كه به الهه مادر موسومند و نمونه‌هایی از آن را که از تپه سراب كرمانشاه (با قدمتی در حدود نه هزار سال قبل از میلاد) و در كاوش‌های ناحیه شوش به دست آمده است، تجسمی از این ایزدبانو می‌دانند.

به عنوان ایزد‌بانوی باروری، زنان در هنگام زایمان برای زایش خوب و دختران برای یافتن شوهر مناسب به درگاه او استغاثه می‌كنند.

آیین‌های مربوط به این ایزد‌بانو با پاکی و طهارت آمیخته بوده است.

برای این ایزد‌بانو معابدی بر پا می‌شده است و در آنها دوشیزگانی خدمت می‌كرده‌اند كه تعهد پاكدامنی داشته‌اند.

از میان این معابد، معابد همدان و شوش و كنگاور از همه مجلل‌تر بوده است.

معبد آناهیتا در مرکز شهر کنگاور در مسیر همدان به کرمانشاه قرار دارد. این بنا روی تپه‌ای طبیعی ساخته شده است.

آناهیتا باید در آغاز سلسله ساسانی كه اجدادشان در استخر به معبد او وابسته بودند، نقش مهمی بازی كرده باشد.

اردشیر بابكان سرسلسله ساسانی خود، نگهبان معبد آناهیتای استخر (در نزدیکی تخت جمشید) بوده است.

از دوره اشكانیان نیز سكه‌هایی با نقش این ایزد‌بانو به جا مانده است.

منابع: برترین ها و نمناک